Dat slaap belangrijk is, weet iedereen. Slecht slapen heeft met veel meer te maken dan alleen de volgende dag een slecht humeur. Wat voor effect heeft slechte nachtrust op de lange termijn?
Je herkent het vast wel: je ligt wakker door een huilende baby, of omdat je ligt te piekeren. De volgende dag ben je vermoeid en prikkelbaar en je concentratie is minder. Wat minder bekend is, is dat slaaptekort ook veel invloed heeft op je gezondheid en je gewicht. Als je lang slecht of weinig slaapt, kan dit zelfs leiden tot een verhoogd risico op ziektes als Alzheimer, diabetes type 2, hart- en vaatziekten en depressie. En daarnaast kan het dus ook leiden tot gewichtstoename. Hoe komt het dat je aankomt als je slecht of weinig slaapt?
Verstoord eetgedrag door slaaptekort
Een van de meer opvallende manieren waarop slaapgebrek je beïnvloedt, is door je eetgedrag te verstoren. Als je slecht slaapt, heb je eerder de neiging om meer te eten, vooral eten dat rijk is aan koolhydraten en vet. Je kiest voor iets dat zonder veel moeite, snel klaar is. En vaak is dat de minder gezonde keuze.
Hongerhormonen en langzame stofwisseling
De reden waarom je minder behoefte hebt aan gezond eten, is omdat de aanmaak van twee belangrijke hormonen verstoord raakt. Ghreline, bekend als het 'hongerhormoon', wordt meer aangemaakt en zorgt ervoor dat je trek krijgt. En leptine, het hormoon dat aangeeft dat je genoeg hebt gegeten, wordt juist minder aangemaakt. Het resultaat is een groter hongergevoel, je voelt minder snel dat je vol zit en je hebt een mindere motivatie om gezonde maaltijden te bereiden. Langdurig slaaptekort heeft daarnaast ook invloed op de stofwisseling: deze wordt langzamer. Zo kan je lichaam minder efficiënt vet verbranden, wat bijdraagt aan gewichtstoename.
Toename van stresshormonen
Een goede nachtrust activeert het parasympathisch zenuwstelsel, dat verantwoordelijk is voor belangrijke taken tijdens de slaap. Denk aan het verwerken van ervaringen en het herstellen van lichaamscellen. Bij slaaptekort blijft echter het sympathisch zenuwstelsel actief, dat overdag ook al actief is als je wakker bent. Dit zorgt voor een toename van stresshormonen, zoals cortisol. Het lichaam slaat dan meer buikvet op en het wordt moeilijker om gewicht te verliezen.
Geen zin om te bewegen
Natuurlijk, als je moe bent door gebrek aan slaap, heb je weinig motivatie om te sporten, of zelfs om te bewegen. Dit leidt tot minder calorieverbranding en ook dat draagt bij aan gewichtstoename.
De basis voor een goede nachtrust
Een goede nachtrust is dus een cruciaal onderdeel van een gezonde levensstijl. Hiermee zorg je voor een goede basis voor een betere nachtrust:
- Streef naar 7 tot 9 uur slaap per nacht. Elke nacht voldoende slaap krijgen, is essentieel voor je gezondheid en welzijn.
- Creëer een rustige slaapomgeving. Zorg ervoor dat je slaapkamer vrij is van afleidingen en ontspanning juist bevordert.
- Vermijd cafeïne, alcohol en zware maaltijden voor het slapengaan. Deze kunnen je slaap verstoren.
- Beperk het gebruik van beeldschermen voor het slapengaan. Het blauwe licht van telefoons, tv's en computers kan je slaapritme verstoren.
Als je hulp nodig hebt met een goede nachtrust bereiken, sta ik klaar om je te ondersteunen. Samen kunnen we werken aan een gezondere en gelukkigere versie van jezelf. Neem contact met me op voor begeleiding en advies.
